ROZWÓJ FORMUŁ WYŚCIGÓW
Przepisy dzielące samochody na różne kategorie i klasy według rodzaju napędu, ilości miejsc, ciężaru, pojemności silnika itp. powstały równocześnie z ogłoszeniem pierwszych wyścigów samochodowych. Tylko tam, gdzie przepisy istnieją, można się do nich nie stosować, nie spełniać warunków, ewentualnie naruszać je świadomie lub nieświadomie. Praktyki te idą w parze z rozwojem przepisów dotyczących wyścigów samochodowych (później przepisy te zaczęto nazywać „formułami wyścigów”). Już przed pierwszymi zawodami, które miały być właściwie tylko jazdą reklamową, samochody musiały być poddane tzw. kwalifikacji, w której uczestnicy musieli okazać swoje umiejętności, a samochody musiały pokonać odległość 50 km w czasie czterech godzin. Przez sito tej kwalifikacji przeszło tylko 66 samochodów ze 102 zgłoszonych. Problemy pojawiły się także przy ustalaniu zwycięzcy. Warunkiem zwycięstwa nie była bowiem szybkość, lecz niezawodność, tak że pierwszym miejscem musieli podzielić się między sobą Panhard-Levassor, mający na mecie cztery samochody i Peugeot z pięcioma.
Nieznajomość reguł wywołała rozczarowanie niektórych utalentowanych zawodników. Np. Emile Levassor, jeden z pierwszych twórców automobilu, znany ze swej dokładności i sumienności, zwyciężył wprawdzie po 49-godzinnej męczącej jeździe w wyścigu Paryż -Bordeaux-Paryż, został jednak zdyskwalifikowany, ponieważ jechał samochodem dwu miejscowym, podczas gdy przepisy określały ilość miejsc na cztery. Przepisy wyścigów były często tak skomplikowane i obszerne, że dziś nie jesteśmy w stanie obiektywnie ich ocenić. W pierwszych wyścigach w Ameryce w 1895 roku na trasie Milwaukee—Chicago przy określaniu zwycięzcy oceniano oprócz szybkości także zużycie paliwa, niezawodność i komfort samochodu, a nawet jego cenę handlową. Nieco porządku w klasyfikacji samochodów wprowadziły przepisy francuskiego automobilklubu ACF z 1899 roku dzielące pojazdy według ciężaru na dwie kategorie: poniżej 400 kilogramów i powyżej 400 kg. Później podzielono dodatkowo samochody na następne dwie kategorie: poniżej i powyżej 600 kg. W 1902 roku dzielono samochody zgodnie z przepisami francuskimi na małe (voiturette 250-400 kg), lekkie (400-650 kg) i duże (650-1000 kg). Przy okazji pierwszej Grand Prix ACF w 1906 roku weszły również pierwsze propozycje reguł wyścigów nazwane Formuła Grand Prix:
1. Maksymalny ciężar samochodu 1000 kg z możliwością przekroczenia tego ciężaru o 7 kg w przypadku zastosowania zapłonu iskrowego.
2. Udział co najwyżej trzech zawodników z każdej firmy samochodowej.
3. Możliwość zamiany miejscami kierowcy i współpasażera. Błotniki, tapicerka, klakson, lampy i skrzynka z narzędziami nie wliczały się do ciężaru samochodu.
W 1907 roku Formuła Grand Prix została zmieniona tak, że jedynym ograniczeniem było maksymalne zużycie paliwa określone na 301/100 km. Ograniczenie to nie dotknęło praktycznie żadnego z producentów samochodów wyścigowych. Pierwszym ograniczeniem dotyczącym mocy silników była Formuła Ostende obowiązująca od 1908 roku. Określała ona maksymalną powierzchnię tłoków cylindrów silnika na 750 cm2, przez co dla silników czterocylindrowych powstało ograniczenie średnicy cylindra do 155 mm, a dla silników sześciocylindrowych (Austin, Weigel) do 127 mm. Minimalny ciężar dopuszczalny – 1100 kg – liczony był bez paliwa, wody, narzędzi, błotników i kół zapasowych. Interesujące było to, że formuła nie nakazywała obowiązkowego wyposażenia w klakson. W latach 1909-1911 ogłaszano wprawdzie formułę dla samochodów o ciężarze minimalnym 900 kg, ale wyścigi nie odbyły się z powodu braku zainteresowania producentów. Przeciągająca się niezgodność poglądów na Formułę Grand Prix spowodowała, że w 1912 roku ogłoszono tzw. wolną formułę bez określania ograniczeń pojemności silnika i ciężaru. Przed wyścigami Grand Prix ACF w roku 1913 zajęto się bardziej szczegółowo parametrami technicznymi samochodów formuły. Ograniczono maksymalny ciężar do 1100 kg, a minimalny do 800 kg. Określono także rozmiary i kształt oraz miejsce umieszczenia zbiornika paliwa: miał on mieć kształt walca o długości 1 m i znajdować się za kierowcą. W ostatniej przedwojennej formule w 1914 roku pojemność silnika została ograniczona do 4500 cm3, a kompresor został zabroniony. Samochody mogły mieć maksymalnie 1750 mm szerokości.
Podczas I wojny światowej wyścigi Grand Prix odbywały się w Ameryce. Formuła amerykańska, przejęta w 1921 roku przez Europę, obniżyła jeszcze maksymalną pojemność silnika bez doładowania do 3000 cm3. Tendencja obniżania pojemności silnika przejawiała się także w latach następnych. Od 1922 roku zaczęła obowiązywać tzw. formuła dwulitrowa, która przetrwała całe cztery lata. Moc silników o pojemności maksymalnej 2000 cm3 spadła do przedwojennego poziomu, dlatego też konstruktorzy sięgnęli po dozwolone doładowanie. Minimalny ciężar został również obniżony do 650 kg, przy czym ciężar obu zawodników powinien wynosić minimalnie 120 kg. Interesującym ograniczeniem było określenie rozmiarów tylnej części nadwozia, które nie powinno wystawać spoza osi tylnych kół na więcej niż 1500 mm. Od 1925 roku w samochodzie mógł jeździć tylko jeden zawodnik — kierowca.