FIAT 501 – rok 1923

Producent: FIAT S. A., Turyn, Wiochy.

W 1919 r. publiczności włoskiej przedstawiono samochód, który po modelu Fiat-Zero stał się drugim słupem milowym na drodze pomyślnego rozwoju zakładu. O ile po wojnie większość europejskich producentów nawiązywała do swoich wypróbowanych modeli z 1914 r.. Fiat zaskoczył wszystkich całkowicie nowym, rewelacyjnym typem 501. Samochód miał prosta konstrukcję, lecz był przy tym dużej mocy, niezawodny i ekonomiczny. Jego stylistyczne rozwiązanie otwierało nową drogę w rozwoju samochodów i stało się wzorem dla europejskich samochodów o zwartej budowie.

Samochód z rzędowym, 4-cylindrowym silnikiem o pojemności 1406 cm3 skonstruował prawnik Carli Cavalli, pełniący funkcję dyrektora technicznego Fiata. Mistrzowskim dziełem — Fiatem 501 — ten utalentowany i wytrwały człowiek wykazał swoje genialne wyczucie konstrukcji mechanicznych, wbrew poglądom otoczenia uważającego go tylko za człowieka paragrafów. W latach 1919—1926 wyprodukowano prawie 70 000 sztuk tego samochodu, poszukiwanego także na rynku międzynarodowym. W 1924 r. w wersji torpedo sprzedawano go za 31 000 lirów. Miał 4-przekładniową skrzynię biegów, a obydwa mosty podwozia sztywne, resorowane półeliptycznymi resorami. W podstawowym wykonaniu rozwijał prędkość maksymalną 70 km/h. Wyprodukowano również 2614 modeli 501 S z mocniejszym silnikiem, które rozwijały prędkość do 100 km/h.

Fiat nie ograniczał się do produkcji tylko tego jednego modelu. Wypuszczał jednocześnie model 505, z silnikiem 4-cylindrowym o pojemności 2,3 litra, oraz model 510, z silnikiem 6-cylindrowym o pojemności 3,5 litra. W 1921 r. na czoło typowej serii wysunął się Super Fiat 520 — chluba firmy — z 12-cylindrowym silnikiem w układzie widlastym i pojemności skokowej 6805 cm3. Tego interesującego pod względem technicznym modelu wyprodukowano ponoć tylko 5 egzemplarzy.

Super Fiat 520 rozwijał maksymalną prędkość 120 km/h. Był to samochód, przy którego stylistycznym opracowaniu próbowano uwzględnić prawa aerodynamiki. Niestety ten kierunek rozwoju kształtu samochodów hamował jeszcze konserwatyzm nabywców.