Akumulator jest odwracalnym elektrochemicznym źródłem prądu. Inaczej mówiąc, można w nim gromadzić i pobierać z niego energię elektryczną, przy czym każda z faz jego pracy jest związana z reakcjami chemicznymi zachodzącymi w jego wnętrzu. Stanowi on zestaw ogniw (baterię) połączonych ze sobą elektrycznie i zamkniętych w odseparowanych celach wewnątrz obudowy (bloku).
Z dwu skrajnych ogniw wyprowadzono po jednej końcówce. Są to tzw. końcówki biegunowe akumulatora: dodatnia i ujemna. Mają one kształt ściętych stożków o tej samej wysokości (ok. 17 mm), ale o różnych średnicach. Końcówka biegunowa dodatnia ma średnicę większą. U podstawy wynosi ona 19,5 mm i jest oznaczona na górnej powierzchni symbolem ( + ). Końcówka ujemna, o średnicy podstawy 17,9 mm, jest oznaczona symbolem (—). W niektórych rozwiązaniach akumulatorów oznaczenie biegunowości umieszcza się na powierzchni bloku lub wieczka.
Końcówki biegunowe akumulatorów samochodowych.
Końcówki biegunowe są przeznaczone do połączenia akumulatora z obwodem elektrycznym samochodu. Przewody łączące są zakończone z jednej strony specjalnymi końcówkami, które nakłada się i zaciska na końcówkach biegunowych akumulatora. Jeden z przewodów jest połączony z masą pojazdu, drugi z rozrusznikiem i innymi odbiornikami. W większości produkowanych obecnie samochodów z masą łączy się biegun ujemny.
Producent jest zobowiązany umieścić na każdym akumulatorze przynajmniej następujące informacje: wyróżnik oznaczenia (zawierający symbole grupy, typu i wielkości), wartość napięcia znamionowego i pojemności znamionowanej, wartość prądu wyładowania w temperaturze — 18°C, swoją nazwę lub znak fabryczny oraz numer normy, wg której akumulator został wytworzony. Dane te umieszczone obok siebie na obudowie akumulatora składają się na tzw. tabliczkę znamionową akumulatora. Inne informacje, tzn. oznaczenie biegunowości oraz datę produkcji, umieszcza się zazwyczaj na wieczku.
Krajowe akumulatory samochodowe (rozruchowe) są oznaczone symbolami zależnie od ich kwalifikacji do tzw. szeregów: podstawowego i dodatkowego.
Budowa akumulatora samochodowego:
1 — monowieczko, 2 — korek, 3 — łącznik międzyogniwowy, 4 — tłumik drgań elektrolitu, 5 — końcówka biegunowa, 6 — mostek biegunowy, 7 — komora osadowa, 8 — płyty z masą czynną, 9 — próg, 10 — separatory, 11 — gródź międzyogniwowa, 12 — blok (obudowa) akumulatora, 13 — próg (obrzeże) do mocowania akumulatora.
Pojedyncze ogniwo akumulatora składa się z płyt ujemnych i dodatnich ułożonych na przemian. Odległość między płytami jest na tyle duża, by zmieściły się tylko przekładki separacyjne (separatory), których zadaniem jest niedopuszczenie do mechanicznego zwarcia płyt dodatnich z ujemnymi oraz zapobieżenie przepływowi zanieczyszczeń od płyty do płyty. Separatory wykonuje się przeważnie z mikroporowatych tworzyw (najczęściej PCV), ale stosuje się również specjalnie spreparowane żywice lub papier. Bez względu na rodzaj użytego materiału separator powinien umożliwiać swobodne przemieszczanie się elektrolitu wokół powierzchni płyt oraz przepływ prądu jonowego (dla prądu elektronowego jest izolatorem). Separatory wykonane z tworzyw sztucznych w temperaturze powyżej 50°C zazwyczaj tracą swoje własności izolacyjne, dlatego też podczas ładowania należy zwracać uwagę na wartość temperatury elektrolitu.